سفوتاکسیم|فرهنگ دارویی موثر در مداخلات گفتاردرمانی-کاردرمانی-گفتار توان گستر میدان اتحاد 09121623463

مکانیسم اثر سفوتاکسیم

سفوتاکسیم از طریق مهار ساخت دیواره سلولی باکتری اثر ضد باکتری خود را اعمال می کند.

فارماکودینامیک

سفوتاکسیم با مهار ساخت دیواره سلولی در گستره وسیعی از باکتری های گرم مثبت و گرم منفی سبب نابودی آن ها می شود.

فارماکوکینتیک

زمان رسیدن به حداکثر غلظت سرمی پس از تزریق تک دوز عضلانی 30 دقیقه است.
میانگین حداکثر غلظت سرمی پس از تزریق عضلانی 500 میلی گرم از دارو 11.7 میکروگرم در میلی لیتر و پس از 1000 میلی گرم 20.5 است. متابولیت فعال آن د-استیل سفوتاکسیم است که خواص فارماکوکینتیکی مشابه سفوتاکسیم دارد. حذف آن عمدتا کلیوی است. نیمه عمر حذف در بزرگسالان حدود 1 ساعت و در نوزادان 3.4 تا 4.6 ساعت است.با وجود نیمه عمر نسبتا پایینش ، این دارو می تواند هر 12 ساعت دوز بندی شود.

موارد مصرف سفوتاکسیم

عفونت دستگاه ادراری , پنومونی , التهاب پیلونفریت , عفونت داخل شکمی , مننژیت باکتریال , سپتی سمی , عفونت های پوستی یا بافت نرم , پیشگیری از عفونت های پس از جراحی , بیماری لایم , اندومتریت , گونوره

مقدار مصرف سفوتاکسیم

• مننژیت باکتریال :
– بزرگسالان : 8 تا 12 گرم در روز وریدی به صورت منقسم هر 4 تا 6 ساعت
– اطفال بزرگتر از یک ماه : 225 تا 300 میلی گرم بر کیلوگرم در روز وریدی به صورت منقسم هر 6 تا 8 ساعت
• سپتی سمی باکتریال :
– بزرگسالان : 2 گرم وریدی هر 6 تا 8 ساعت تا حداکثر 2 گرم هر 4 ساعت
– اطفال بزرگتر از 1 ماه :
عفونت های خفیف تا متوسط : 75 تا 100 میلی گرم بر کیلوگرم در روز عضلانی یا وریدی به صورت منقسم هر 6 تا 8 ساعت تا حداکثر 4 تا 6 گرم در روز ؛
عفونت های شدید : 150 تا 200 میلی گرم بر کیلوگرم در روز عضلانی یا وریدی به صورت منقسم هر 6 تا 8 ساعت تا حداکثر 8 تا 10 گرم در روز
• پیشگیری از عفونت پس از سزارین : 1 گرم وریدی پس از قطع بند ناف و سپس 1 گرم عضلانی یا وریدی در 6 و 12 ساعت پس از دوز اول. البته داروی انتخابی در این مورد سفازولین است.
• گونوره :
– بزرگسالان :
گونوره غیر پیچیده : 500 میلی گرم عضلانی تک دوز همراه با یک تک دوز 1 گرمی از آزیترومایسین یا 100 میلی گرم داکسی سایکلین دو بار در روز برای 7 روز ؛
گونوره منتشر : (به عنوان جایگزین سفتریاکسون) 1 گرم وریدی هر 8 ساعت برای 24 تا 48 ساعت پس از شروع بهبودی سپس جایگزینی با آنتی بیوتیک خوراکی مناسب تا کامل کردن حداقل 1 هفته از درمان ؛
گونوره لگنی یا میزراهی و مقعدی : 0.5 تا 1 گرم عضلانی تک دوز
– اطفال : منتشر و آبسه های کف سری : 25 میلی گرم بر کیلوگرم عضلانی یا وریدی هر 12 ساعت برای 7 روز
• عفونت استخوان ؛ عفونت بافت پوست و یا زیرپوست ؛ عفونت داخل شکمی ؛ عفونت دستگاه تنفسی تحتانی ؛
عفونت دستگاه ادراری :
– بزرگسالان : عفونت غیر پیچیده : 1 گرم وریدی یا عضلانی هر 12 ساعت ؛
عفونت متوسط تا شدید : 1 تا 2 گرم وریدی یا عضلانی هر 8ساعت تا 2 گرم وریدی هر 4 تا 6 ساعت
– نوزادان و اطفال بالای 1 ماه :
عفونت خفیفی تا متوسط : 75 تا 100 میلی گرم بر کیلوگرم در روز وریدی یا عضلانی در 3 یا 4 دوز منقسم و حداکثر 4 تا 6 گرم در روز ؛
عفونت شدید : 150 تا 200 میلی گرم بر کیلوگرم در روز وریدی یا عضلانی در 3 یا 4 دوز منقسم و حداکثر 8 تا 10 گرم در روز
• بیماری لایم :
– بزرگسالان : 2 گرم وریدی 3 بار در روز برای 14 روز
– اطفال : 150 تا 200 میلی گرم بر کیلوگرم در روز وریدی در 3 یا 4 دوز منقسم برای 14 روز
• بیماری التهابی لگن :
– بزرگسالان :
عفونت غیر پیچیده : 1 گرم وریدی یا عضلانی هر 12 ساعت ؛
عفونت متوسط تا شدید : 1 تا 2 گرم وریدی یا عضلانی هر 8ساعت تا 2 گرم وریدی هر 4 تا 6 ساعت ؛
همچنین در نظر بگیرید : اضافه کردن داکسی سایکلین 100 میلی گرم دو بار در روز برای 14 روز با یا بدون مترونیدازول 500 میلی گرم دو بار در روز برای 14 روز
• پیشگیری از عفونت پس از جراحی : 1 گرم وریدی یا عضلانی 30 تا 90 دقیقه پیش از جراحی

هشدارها

1- قبل از استفاده از این دارو باید مشخص شود که آیا بیمار به این دارو یا سایر سفالوسپورین ها ، پنی سیلین ها و سایر داروها حساسیت دارد یا خیر.
2- تجویز وریدی بلوس این دارو باید بیش از 60 ثانیه به طول انجامد چرا که در سرعت های بالا ریسک آریتمی های خطرناک وجود دارد.
3- توجه به اسهال پس از تجویز این آنتی بیوتیک مانند سایر آنتی بیوتیک ها لازم است چرا که ممکن است به دلیل رشد کلستریدیوم دیفیسیل باشد.
4- در موارد تجویز بیش از 10 روز باید بیمار را از نظر ریسک گرانولوسایتوپنی و گرانولوسایتوز بررسی کرد.
5- این دارو در افرادی که سابقه بیماری های گوارشی مخصوصا کولیت داشته اند باید با احتیاط تجویز شود.
6- نارسایی کلیوی سبب افزایش غلظت سرمی دارو می شود و باید دوز کمتری از این دارو در این افراد استفاده شود.
7- مانند سایر فراورده های آنتی بیوتیکی تزریقی وریدی ، ممکن است نشت دارو به خارج از رگ سبب آسیب بافتی و نهایتا نیاز به جراحی شود. بنابراین بهتر است محل تزریق در دفعات مختلف تغییر کند.

نکات قابل توصیه

1- مانند سایر آنتی بیوتیک ها باید دوره درمان را به صورت منظم و تا انتها کامل کرد تا اثربخشی مورد انتظار ایجاد و از بروز مقاومت میکروبی جلوگیری شود.
2- به بیمار توضیح داده شود که این دارو ممکن است سبب تهوع ، استفراغ و تب شود.
3- به بیمار آموزش دهید که هرگونه علایم واکنش بیماری شبه سرم مانند راش پوستی ، کهیر ، درد مفاصل ، تب و بزرگ شدن گره های لنفاوی را گزارش کند.
4- اسهال یکی از مشکلات رایج در مصرف آنتی بیوتیک هاست که معمولا با اتمام دوره دارو درمانی قطع می شود. اگر اسهال آبکی همراه با دفع خون (همراه یا بدون دل پیچه و تب) در طی دوره درمان و حتی پس از دو یا چند ماه بعد از قطع آنتی بیوتیک رخ داد باید پزشک مربوطه را مطلع کرد.

عوارض جانبی سفوتاکسیم

تهوع , استفراغ , اسهال , کهیر , تب1 , ائوزینوفیلی , درد و حساسیت در محل پس از تزریق عضلانی , التهاب در محل پس از تزریق وریدی , کولیک

تداخلات دارویی سفوتاکسیم

آمیکاسین , جنتامایسین

موارد منع مصرف سفوتاکسیم

حساسیت به این دارو یا سایر سفالوسپورین ها

مصرف در بارداری

گروه B ( در این گروه از داروها، مطالعات بر روی حیوانات باردار نشانگر این بود که دارو خطری بر روی جنین ندارد، اما مطالعات کافی روی زنان باردار برای میزان خطر روی جنین در سه ماهه اول بارداری انجام نشده است.)